shenim i autorit: vec pak muaj pas krijimit te kesaj poeme ne Atdhe filluan trazirat dhe me pas ngjarjet vellavrasese te 97-tes.
Sa herë kujtoj Atdheun
më vinë ndërmënd varrmihësit;
Në varrimin e tim eti dikush
solemnisht përmëndi ATDHEUN...
qesha hidhurazi
e teksa dëgjoja duartrokitësit
ndjeva keqardhje për ATDHEUN
me një copë më pak...
……………………………….
për herë të parë babai im po merrte
me vete një copë ATDHE…
servirur bujarisht mbi një lopatë…
* * *
Po ç’është vallë ATDHEU?
Një copë dhe dhe hija jonë mbi të.
Aty çdo çast jeton dhe vdes nderi,
vesi, dashuria,
urrejtja, lulja, thika,
epshi dhe mëria,
mirënjohja,
mosmirënjohja,
besa dhe gënjeshtra,
miqësia, armiqësia…
* * *
Flasim për Atdheun,
luftojmë,
qajmë,
mburremi,
vritemi per të
kujdes Atdheun…
amanet Atdheun...
dhe harrojme Vetveten,
atdheun tonë më të parë,
harrojme të flasim për të,
të luftojmë për të,
të qajmë për të,
të vritemi për të,
të mburremi për të,
të turpërohemi për të,
se është i vetmi Atdhe i YNI
që fatkeqësisht shpesh
ngjan shumë me vetminë…
që sa pak i ngjan atij tjetrit,
ATDHEUT me gërma kapitale,
atij që askush nuk mund t'ia shtojë
apo t’ia heqë madhështinë…
Përse t'ia shtojnë?
Përse t'ia heqin?
Përse u dashka patjetër të bëjmë diçka për të?
Fundja, ç'bën ATDHEU kur ne lindim,
jetojmë,
vdesim,
kur sjellim në jetë fëmijë…
në gëzimin tonë,
në fatkeqësinë tonë,
në brengën tone
çfarë bën ai?
* * *
A ia ka parë kush lotët Atdheut?
A nuk jetojmë në të njëjtin Atdhe
bashkë me miliona batakçinj,vrasës,hajdutë?
A nuk themi fjalët më poshtëruese,
gënjeshtrat më të mëdha në gjuhën e Tij?
A nuk bëhen të mirat dhe të këqijat,
nderimet dhe turpërimet në emrin e tij?
A nuk e valvisin çdo ditë flamurin e Tij
edhe duar të ndyra predikuesish të paskrupullt
që flasin në emër të Tij?
* * *
ATDHEU na përket ne.
Por ne jemi unë,ti,
lypësi,mësuesi,prifti,
kurva,gjykatësi,vrasësit,
bankierët,kopilat,murgeshat,
heronjtë, pijanecët,
hajdutët,virgjëreshat,ushtarët,
policët dhe poetët…
nxënësit që buçasin korridorët
dhe të gjithë njëzëri bertasim:
ATDHEU !
…………………………….
Cili vrasës s'e ka kënduar Himnin Kombëtar?
Më bukur nga të gjithë e këndojnë diktatorët.
* * *
Po kush do të më tregojë pra
ç'është Atdheu?
Kuptimin kësaj fjale
kush ia gjen?
Dheu i atit?
I gjyshit apo i stërgjyshit?
E ç'di Atdheu për ta,
për timin a tëndin fjala vjen?
* * *
ATDHEU është egoist
si një fëmijë i përkëdhelur…
Dhuroji Atij jetën tënde,
përkujdesjen tënde,
dashurinë tënde,
pasurinë tënde,
besën tënde
burrërinë
nëse vërtet je burrë
e ATDHEU s'do të të harrojë.
………………………………
Falja batakçiut më të ndyrë të gjitha këto,
edhe jetën tënde
e natyrisht
edhe ai s'do të të harrojë kurrë…
* * *
ATDHE
Të nëpërkëmbën!
Të poshtëruan!
Të zbardhëm faqen!
Të lartësuam!
Në përjetësi ndriçon!
………………………..
Gjepura…
fjalë boshe…
ATDHEU bën pa virtutin
po aq sa edhe me vesin tone…
* * *
Kur vdiqët,
ju vranë,
ju përdhunuan,
kur nënat qanin mbi varret tuaja
a vdiq ATDHEU?
ATDHEU është i pavdekshëm
si çdo gjë pa jetë.
Ata që lindin,
lindin në Atdhe.
Ata që vranë,
vranë në Atdhe.
Ata që u vranë,
u vranë në Atdhe.
Teli me gjëmba
rrethoi në Atdhe.
Lulet që çelin,
çelin në Atdhe.
Edhe ato që vyshken,
në Atdhe vyshken…
Në Atdhe luhet komedia
e njerëzit qeshin të lumtur…
Në Atdhe luhet tragjedia
e njerëzit derdhin të hidhurit lotë.
Në Atdhe luhet edhe drama
e njerëzit as qeshin…
as qajnë dot…
* * *
A iu kujtua ndonjërit Atdheu,
ndërsa bënte dashuri,
martohej a divorcohej,
pronësohej a shpronësohej,
varfërohej a pasurohej,
vritej a vriste,
lindëte a vdiste?
E kujtoj ATDHEUN kur në çaste delirante
e pandeh veten hero.
Më pas, si pas çdo deliri,
qesh si i marrë,
qaj si i çmëndur.
* * *
ATDHEU!
Brodha nëpër botë
dhe kudo njerëzit ngritën supet,
kur dëgjuan emrin e Tij…
Brodha nëpër Atdheun tim
e kudo njerëzit ngritën supet
kur dëgjuan emrin tim…
Brodha kudo nëpër VETVETEN time…
vrava e më vranë,
dashurova e më dashuruan,
mallkova e më mallkuan,
përkëdhela e më përkëdhelën,
tradhëtova e më tradhëtuan
fala e më falen…
e përsëri…përsëri…
urreva e më urryen,
gënjeva më zhgënjyen
por më njohën…
kudo më njohën
e më thanë "JE TI!"…
* * *
ATDHEU!
Kujt duhet t'i krenohemi
me emrin e Tij për sa kohë nuk e dimë
pse duhet D-O-M-O-S-D-O-SH-M-E-R-ISH-T
të jemi krenarë?
....................................
Si mund të kenë Atdhe
ata që kanë humbur Vetveten?
Njeriu pa Vetvete
s'është vecse lypsar...
* * *
ATDHEU!
Ne dimë të vrasim.
Të na vrasin.
Të vetvritemi.
Dimë edhe të varrosim të vrarët.
Dhe vetveten.
ATDHEU!
Çdo çast i dhurojmë gropa të reja,
solemnisht i quajmë varre
që më pas të krenohemi me to.
Ne s'dimë të dhurojmë jetë.
Vdekje po.
A thua jemi lindur të pajetë
për t'u mburrur gjithmonë
me të rënët,
me të vrarët,
me të vdekurit?
ATDHEU u lodh nga vdekjet tona…
u neverit... u ngrit
e u largua nga ceremonia jonë e përjetshme mortore…
Teksa kazma grryen prej trupit të Tij
gjakun e ujshëm...
teksa duart shkulin
lule nga trupi i Tij,
oh sa lehtë rikuperohet Ai,
rigjenerohet…
plehërohet…
nga skeletët tanë të bujshëm…
* * *
E mohuam veten me gjithë ç'kishim
e pastaj ia falëm ATDHEUT
atë çka mbeti prej saj.
Më pas ,
të tjerë vetmohues
me lopata vetmohuese në duar
nxituan drejt vetmohimeve të reja.
si prindërit e tyre…
vetmohuar…
* * *
ATDHEU ka origjinalin e tij
të papërsëritshëm,
të paprekshëm
dhe miliona kopje të keqpërdorura
si fotografi porno në xhepin e ushtarit
plot spermë dhe thërrime
që i mburret rekrutit:
"E sheh këtë?
E njeh?
Eshtë dashnorja ime!"
* * *
ATDHEU!
Në radiografinë e Tij
duken veç skeletët tanë
me një gjurmë të zezë në gjoks
aty ku mund të ishte
zemra jonë e vetmohuar
ose vendi ku ne vetvritemi aq natyrshëm
nga thika vrastare e kohës së humbur
në kërkim të madhështisë së varreve-
-ideali ynë i përjetshëm…
kurrorëzimi i mundit…
kolera jonë e pashërueshme-
Varret tona-
argumenti ynë i vetëm
në Gjyqin e Fundit.
* * *
ATDHEU nuk ka vese…
por ne luftojmë që ATDHEU të jetë krenar,
mburracak, mospërfillës, egoist, i fuqishëm,
kokëfortë, i pari në çdo gjë,
më i miri,
më i bukuri,
më i mënçuri,
më i përsosuri i gjithësisë
(“A ekzistoka përsosmëria?”
do të pyesë një nxënës mësuesen e biologjisë…).
Vishjani këto tipare një njeriu
dhe do të shihni sa i ftohtë do t'ju duket,
se si ftohtësia e tij buzëqeshjen do t’ju ngrijë…
* * *
ATDHEU është vërtet i dashur
vetëm në Mitologjinë e Mërgimit...
....................................
një yll që sa më larg i qëndron
aq më i bukur duket
e kur pranë tij je për një cast
të tjerë yje lakmon...
por ka shpresë...ka...
kur dikur do mësosh
të njohësh e të gjesh
Vetveten e Vetmohuar
ta pranosh e pa kushte
ta duash paskëtaj
çdo sekondë të jetës tënde
për aq kohë sa do rrosh…
e bashkë me të
pleqërinë
rininë…
kujtimet e bukura
fëmijërinë…
çfarë sot ke e nesër do kesh
e çfarë pas vetes pakthim le...
veç atëhere mund ta kuptosh
magjinë
që një copë të zakonshme
dheu
e shndrron përjetësisht në
ATDHE…
(shtator, 1996)
©Artan Gjyzel Hasani
